Ieder proces van bedrijfsopvolging is uniek. Als JADA Bedrijfsadvies hanteren wij echter wel een aantal basisstappen welke bij iedere opvolging binnen de familie aan de orde komen.

1. In kaart brengen familie, bedrijf en eigendom

Om tot een goed proces van bedrijfsoverdracht te komen is het van belang om het bedrijf, de familie en eventuele andere belanghebbende goed in beeld te brengen. We hanteren hiervoor het drie-cirkel model om familie, bedrijf en eigendom in kaart te brengen. Ook verdiepen wij ons in de opbouw van de familie, de historie van het bedrijf en de activiteiten en markt waarin de onderneming zich beweegt. Hierbij wordt in beeld gebracht of de huidige structuur voldoet voor de beoogde opvolging of er een herstructurering noodzakelijk is. Een mogelijke herstructurering kan het proces van opvolging vertragen indien hier fiscale afkoeltermijnen voor gelden. JADA Bedrijfsadvies adviseert hierin.

2. Inventarisatie wensen en belangen

Wanneer de belanghebbenden in beeld zijn, gaan wij individuele gesprekken aan om de verschillende belangen en wensen te inventariseren. Door vertrouwelijke, open gesprekken te voeren met alle betrokkenen wordt ook bij de belanghebbenden een bewustzijn en betrokkenheid gecreëerd bij het proces, met passieve of actieve inspraak. Deze gesprekken zijn in beginsel vertrouwelijk, alleen met toestemming worden zaken gedeeld met andere betrokkenen.

3. Familiegesprek

Na inventarisatie van de wensen en belangen worden de uitkomsten aan de familie gepresenteerd. We gaan samen met de familie het gesprek aan hoe zij vorm willen geven aan de opvolging van de onderneming.

4. Uitwerken scenario(s) opvolging

Na het familiegesprek worden globaal de scenario’s voor opvolging verkend en uitgewerkt. Er wordt uitgewerkt wie kan opvolgen, binnen welke structuur, financiering binnen de familie of externe financiering, haalbaarheid, zijn de beoogde opvolgers capabel, is er aanvullende training of opleiding benodigd, wat zijn de fiscale gevolgen etc. Deze eerste inventarisatie is op hoofdlijnen en wordt afhankelijk van de wensen van de overdrager en de familie gepresenteerd aan de overdrager en andere betrokkenen. Er wordt een voorkeursscenario gekozen.

5. Bedrijfswaardering

Indien (een deel van) de onderneming onder de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF/BOR) wordt doorgeschoven naar de volgende generatie dient er een waarde te worden berekend. Ook wanneer de onderneming wordt verkocht aan de opvolger(s) is er een waardering noodzakelijk. Aan de hand van de Discounted Cash Flow (DCF) methode stellen wij de waarde van de onderneming vast.

6. Vaststellen definitief scenario opvolging

Wanneer de waarde van de onderneming bekend is en er een voorkeursscenario is gekozen, kan dit verder worden uitgewerkt. Hierbij wordt alles doorgerekend, de fiscale gevolgen in beeld gebracht, de juridische kaders uitgewerkt etc. Op basis van deze uitwerking wordt een definitief scenario vastgesteld en worden de acties hiervoor uitgezet.

7. Eventuele afstemming fiscus

Indien de onderneming wordt overgedragen onder de BOR is afstemming met de fiscus noodzakelijk. Ook in ander gevallen kan het nuttig zijn om de waarde en/of leningsvoorwaarden met de fiscus af te stemmen om fiscale risico’s uit te sluiten.

8. Uitwerken contracten

Wanneer alles in beeld is en een eventueel benodigd akkoord van de fiscus is ontvangen wordt de definitieve documentatie opgesteld. Hierbij kan gedacht worden aan een koopovereenkomst, financieringsovereenkomst en een aandeelhoudersovereenkomst. Ook een familiestatuut behoort tot de mogelijkheden. In een familiestatuut leg je als familie vast hoe je met het bedrijf wilt omgaan in relatie tot de familie.

9. Daadwerkelijke overdracht

Wanneer alle overeenkomsten zijn opgesteld en door de betrokken partijen goedgekeurd, kan de daadwerkelijke overdracht plaatsvinden. De overdracht vindt in het geval van een aandelenoverdracht plaats bij de notaris. Meestal maakt de familie hier een feestelijke dag van, waarbij ook de niet opvolgende familieleden worden betrokken.

10. Nazorg, coaching opvolger en overdrager

Na de overdracht van de onderneming kunnen wij als JADA Bedrijfsadvies betrokken blijven bij zowel opvolger als overdrager. Als opvolger sta je wellicht voor allerlei nieuwe zaken zoals leidinggeven, financieel management etc. Als JADA Bedrijfsadvies coachen wij opvolgers in de invulling van deze taken. Voor overdragers kan de nieuwe rol in het begin moeilijk zijn. Waarmee kun je je nog wel bemoeien en wat moet je loslaten? Als JADA Bedrijfsadvies staan wij overdragers bij met een luisterend oor en een advies waar nodig.