Is steward-ownership een oplossing voor uw opvolging?

Meer dan 60% van de Nederlandse ondernemingen zijn familiebedrijf. Samen zorgen ze voor 25% van de totale omzet en toegevoegde waarde van de Nederlandse economie en bieden een derde van alle werkgelegenheid in ons land. Belangrijk dus om familiebedrijven voort te zetten.

Soms is het echter niet mogelijk om een opvolger te vinden die het bedrijf kan betalen of is er binnen de familie geen opvolger of leiden scheiding en uitkoop tot continuïteitsproblemen. Er kan dan een opvolger buiten de familie gezocht worden die wel de juiste kennis en kunde en dezelfde missie heeft. Deze waardevolle, alternatieve eigendomsstructuur voor familiebedrijven wordt ook wel “steward-ownership” genoemd. Het stuur (de controlerende zeggenschap) van de onderneming is in handen van de meest bekwame en missiegedreven opvolger. Stewards kunnen ondernemende medewerkers zijn, onafhankelijke experts met relevante kennis en ervaring of gekozen vertegenwoordigers.

Twee principes van steward-ownership:

• Zelfbestuur: zeggenschap wordt niet gekocht of vererft, maar ligt bij de mensen die daadwerkelijk betrokken zijn bij het bedrijf. Stewards hebben (tijdelijk) de zeggenschap die bij eigenaarschap hoort. De rol van de stewards kan per bedrijf variëren, van een soort bewaker tot actief betrokken bij de dagelijkse zaken.
• Winst dient de missie: belanghebbenden krijgen een eerlijke en goede beloning, maar niet ten koste van het bedrijf, de winst wordt met name geherinvesteerd in het bedrijf en/of gedoneerd conform de missie van het bedrijf.

In Nederland zijn er circa 100 steward-owned bedrijven, die over het algemeen goed scoren op langetermijndoelstelling en winstgevendheid. De familie kan actief betrokken blijven, maar de zeggenschap wordt gedeeld. Juridisch kan dit als volgt geregeld worden:

• Er kan een beheerstichting boven het bedrijf komen als beheerder van de steward-owned structuur.
• Er kunnen kwaliteitseisen aan de stewards gesteld worden. De familie en de ondernemingsraad kunnen bijvoorbeeld elk een bestuurder aandragen en daarnaast twee tot vier overige onafhankelijke bestuurders zoeken, met wederzijdse goedkeuring. Governance structuren worden ingericht.
• Winst- en stemrecht kunnen worden gescheiden, zodat winst niet belangrijker wordt dan de missie.
• Er kan gewerkt worden met een gouden aandeel, waarbij de eigenaar hiervan een bijzonder veto- en/of goedkeuringsrecht. Stemrechten en economische rechten worden dan niet met elkaar gecombineerd.
• Een variant op het gouden aandeel kan zijn dat een winstgerechtigde binnen een familiebedrijf een aandelenbelang houdt, terwijl de zeggenschap wordt gehouden door de stewards.

Door de continuïteit en missie voorop te stellen, kan het familiebedrijf zich richten op onafhankelijkheid op de lange termijn.

Doorpraten over de uitdagingen in het vinden van opvolgers?

Neem contact op via onderstaand contactformulier of bel ons op 0318-250023.