Het zal niemand ontgaan dat bedrijven het over het algemeen moeilijker hebben gekregen sinds de Coronapandemie. Familiebedrijven ervaren dit soort urgente problemen:

• Onzekere inkoopprijzen
• Schaarste personeel
• Stijgende energieprijzen
• Stijgende personeelskosten
• Belastingschulden ten gevolge van de Coronapandemie
• Toenemend debiteurenrisico

Onzekere inkoopprijzen en arbeidsmarktkrapte brengen de continuïteit van productie en dienstverlening van het bedrijf in gevaar. Stijgende energieprijzen en personeelskosten beïnvloeden de winstmarges negatief. Het afbetalen van belastingschulden en toenemend debiteurenrisico zorgt ervoor dat er minder vermogen is om te investeren. Daarnaast is er nog sprake van hoge inflatie en geopolitieke ontwikkelingen. Familiebedrijven zijn verontrust over de continuïteit van hun bedrijf.

Hoe kunnen we hier mee omgaan?

• Voor wat betreft belastingschulden ten gevolge van Corona is er een aangepaste betalingstermijn mogelijk van 60 maanden. Door gebruik te maken van de maximale aflossingstermijn kan er langer liquiditeit binnen het bedrijf behouden worden.
• Familiebedrijven zijn vaak vooral met eigen vermogen gefinancierd. Dit biedt mogelijkheden om aanvullende financiering aan te trekken voor bijvoorbeeld vastgoed, voorraad of werkkapitaal. Hierdoor kunnen investeringen wel plaatsvinden en/of kan de druk op de liquiditeit worden verlicht.
• Door het bedrijf continu te blijven voorzien van relevante managementinformatie kan tijdig worden bijgestuurd wanneer de omstandigheden hierom vragen. Wanneer de managementinformatie wordt voorzien van concrete KPI’s, kan ook hierop bijgestuurd worden om de efficiency binnen het bedrijf te verbeteren. Hierdoor verbeteren de winstmarges wat een positief effect heeft op de continuïteit van het bedrijf.
• Een toenemend debiteurenrisico kan afgedekt worden door het afsluiten van een verzekering hiervoor of door gebruik te maken van factoring. Ook het voeren van een goed debiteurenbeleid met tijdige aanmaning en incasso kan dit risico verkleinen.
• Door een positief werkklimaat met aantrekkelijke (secundaire) arbeidsvoorwaarden aan te bieden en daarnaast een actief HR-beleid omtrent ziekteverzuim te hanteren, kan de personeelskrapte geminimaliseerd worden.

Zo zijn er nog meer mogelijkheden en adviezen om samen te bespreken. Wil je met JADA Bedrijfsadvies hierover doorpraten? Mail of bel ons voor een vrijblijvende kennismaking.

Als JADA Bedrijfsadvies staan we weer in de nieuwste Ede Totaal. Hieronder kun je het artikel lezen.

De tekst van het artikel:

JADA Bedrijfsadvies ontzorgt en denkt mee!

Denkt u weleens na over bedrijfsoverdracht of bedrijfsopvolging, maar weet u niet precies hoe u dat het beste aan kan pakken? Maak gebruik van de kennis en kunde van Jacobine en Daniël van Weelden van JADA Bedrijfsadvies!

Bij bedrijfswaarderingen adviseert en ondersteunt JADA Bedrijfsadvies u. Jacobine: ‘Bedrijfswaardering komt voor in verschillende situaties, niet alleen bij de aankoop of verkoop van een bedrijf. Het is breder.’ Daniël vult aan: ‘Denk bij bedrijfswaardering aan bedrijfsopvolging bij een familiebedrijf, overlijden van de aandeelhouder, management buy-out (MBO), uitkoop van een aandeelhouder of bijvoorbeeld echtscheiding. Voor elke situatie leveren wij maatwerk.’

De waarde van je bedrijf is afhankelijk van de context, het moment en de verwachtingen van de persoon voor wie de waardering wordt uitgevoerd. ‘Om tot een waarde te komen vormen wij ons eerst een beeld van het bedrijf en de markt waarbinnen het bedrijf opereert. Op basis van de toekomstverwachtingen en het specifieke risicoprofiel van de onderneming stellen we een waardeberekening op.’

Jacobine: ‘Wij investeren in de relatie met de klant. Laagdrempelig, persoonlijk. Dat is onze toegevoegde waarde. Als de situatie zich voordoet maken wij gebruik van een netwerk aan specialisten zoals advocaten, juristen of een notaris.’

Meer weten? Neem contact op voor een vrijblijvend intakegesprek met Daniël en Jacobine.

De hele Ede Totaal even inzien? Dat kan via deze link: https://issuu.com/peterscommunicatie/docs/ede_totaal_november_2023_online 

Wat is het belangrijkste doel van uw bedrijf: winstmaximalisatie of een maatschappelijk of ecologisch doel? In de laatste gevallen hebben we het dan over duurzaam ondernemen: verder kijken dan winstmaximalisatie en richten op niet-financiële zorgen en plichten.

Duurzaamheid kan extern opgelegd worden door wetgeving en richtlijnen. Er kunnen economische drijfveren zijn zoals kostenreductie. Er kunnen echter ook interne drijfveren zijn zoals waarden en verplichtingen ten opzichte van toekomstige generaties.

Duurzaam ondernemen: Een uitdaging voor bedrijven

Duurzaamheid kan een manier van ondernemen zijn, waarbij er aandacht is voor zowel winstmaximalisatie als sociale, ethische en ecologische verantwoordelijkheden. Wat houdt dit concreet in? Duurzaamheid kan uitgelegd worden in vier dimensies:

• Economisch: duurzaam klantportfolio, selectie van duurzame leveranciers, positieve impact van producten en diensten
• Sociaal en maatschappelijk: gezondheid en welzijn van medewerkers, maatschappelijke initiatieven zoals sponsoring en goede doelen, diversiteit in het personeelsbestand, verbetering van arbeidsomstandigheden bij leveranciers uit andere landen
• Ecologisch: energie-efficiency, hergebruik van materialen en grondstoffen, reductie emissie van broeikasgassen
• Goed bestuur: aanpak van onetisch gedrag, bedrijfscultuur, integriteit en gedragscodes, duurzaamheid meenemen in de besluitvorming, medewerkers motiveren om bij te dragen aan de verduurzaming van het bedrijf, voorbeeldgedrag

Familiebedrijven en duurzaamheid

Familiebedrijven zijn bij uitstek het voorbeeld van duurzaamheid:

• ze kenmerken zich door een langetermijnperspectief
• vaak zijn het de eigenaren die kapitaal verschaffen
• er zijn hechte banden met het personeel
• er is sterke binding met de regio
• er wordt bewust rentmeesterschap uitgedragen

De drijfveren voor duurzaamheid komen bij familiebedrijven vooral vanuit innerlijke passie.

Duurzaam ondernemen is belangrijk voor familiebedrijven, maar omgekeerd zijn familiebedrijven ook van belang voor het vergroten van de impact van duurzaam ondernemen. Duurzaamheid is geen doel opzich. Echter, duurzaamheid gecombineerd met kostenbesparingen en het kunnen voldoen aan een veranderende marktvraag, kan goed bijdragen aan een betere toekomst. Daarbij is het belangrijk om kennis over duurzaamheid te hebben en hoe dit toegepast kan worden binnen het bedrijf.

JADA Bedrijfsadvies denkt graag mee in duurzaam ondernemen en duurzame overdrachten voor een duurzame toekomst!

In de praktijk merken wij dat bedrijfswaarderingen nogal eens gepaard gaan met conflicten tussen twee partijen. In deze situaties kan een bedrijfswaardering complex zijn en kan de uitkomst voor een van beide partijen onbevredigend zijn, waardoor het proces verlengd wordt. Dit leidt tot schade voor beide partijen en vaak ook voor het bedrijf. JADA Bedrijfsadvies staat voor eerlijke en duurzame oplossingen. Hoe pakken we dit aan?

Onze rol als partijdeskundige

Wij werken als partijdeskundigen samen met advocaten in waarderings- en onderhandelingsprocessen. In deze situatie dienen we de belangen van de ene partij, terwijl de andere partij een eigen adviseur heeft. De bedrijfswaardering kan dan het uitgangspunt zijn voor een onderhandeling, waar mediation niet meer mogelijk is.

Onze rol als onafhankelijk deskundige

In het geval dat wij beide partijen van dienst kunnen zijn of wanneer wij samenwerken met mediators, gebruiken wij graag mediation technieken in het proces van bedrijfswaardering. Dit biedt aanzienlijke voordelen:

1. Onafhankelijkheid en neutraal standpunt: Als onafhankelijke experts zijn wij neutraal. Dit helpt om emoties en conflicten te verminderen, wat het onderhandelingsproces effectiever maakt.
2. Efficiëntie: Mediation technieken versnellen het onderhandelingsproces. Wij begeleiden de betrokken partijen om sneller tot overeenstemming te komen.
3. Voorkomen van rechtszaken: Het vermogen om tot overeenstemming te komen zonder uitgebreide juridische procedures. Dit kan aanzienlijke kostenbesparingen opleveren en de stress voor cliënten verminderen.
4. Optimalisatie van oplossingen: Onze expertise helpt bij het vinden van oplossingen die niet alleen financieel rechtvaardig zijn, maar ook rekening houden met andere belangrijke aspecten. Bij conflicten spelen vaak ook relationele aspecten een rol.

Mediation en familiebedrijven

Bij JADA Bedrijfsadvies begrijpen we dat familiebedrijven hun eigen unieke dynamiek en uitdagingen hebben. Bedrijfswaarderingen voor familiebedrijven kunnen emoties losmaken. Hier is waar mediation technieken van onschatbare waarde zijn. Mediation technieken helpen bij het verzachten van familieconflicten en kunnen een cruciale rol spelen bij:

• Bedrijfsopvolging binnen de familie.
• Boedelscheidingen in geval van echtscheiding waarbij bedrijfsbelangen betrokken zijn.
• Conflictbeheersing tussen aandeelhouders in familiebedrijven.

Door het integreren van mediation in bedrijfswaarderingen voor familiebedrijven, helpen wij bij het behouden van relaties en voorkomen we langdurige conflicten over de waarde van het bedrijf. Uiteindelijk willen we een duurzame oplossing die recht doet aan de belangen van alle betrokkenen.

JADA Bedrijfsadvies staat voor u klaar als u op zoek bent naar een partner die niet alleen waarderingen uitvoert, maar ook mediation technieken inzet. Zo kunnen we samen de beste resultaten bereiken.

Als JADA Bedrijfsadvies hebben wij ons de afgelopen jaren door middel van opleidingen en praktijkervaring gespecialiseerd in bedrijfswaarderingen. Bij een bedrijfswaardering denk je wellicht het eerst aan de aankoop of verkoop van een bedrijf. Een bedrijfswaardering kan echter in veel andere situaties nodig zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:

1. Bedrijfsopvolging bij een familiebedrijf
2. Overlijden van de aandeelhouder
3. Management buy-out (MBO)
4. Uitkoop van een aandeelhouder
5. Echtscheiding

1. Bedrijfsopvolging binnen een familiebedrijf

Bedrijfsopvolging binnen een familiebedrijf is een veelvoorkomend scenario waarbij de onderneming wordt overgedragen aan de volgende generatie. Wanneer een bedrijf wordt overgedragen onder de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten moet er een waarde berekend worden ten behoeve van deze vrijstelling. Indien de overnemende partij betaalt voor de overname kan de waardering een rol spelen in het onderbouwen van de zakelijkheid van de overeengekomen prijs. Een nauwkeurige waardering is van groot belang om een soepele overgang te garanderen en familieconflicten te voorkomen.

2. Overlijden van de aandeelhouder

Bij het overlijden van een aandeelhouder vallen de aandelen in de nalatenschap. De omvang van de nalatenschap moet worden bepaald voor de verdeling hiervan en ten behoeve van de aangifte erfbelasting. Een bedrijfswaardering kan hiervoor noodzakelijk zijn. Het proces van waardering kan in deze situaties uitdagend zijn omdat de aandeelhouder, met veel kennis over de onderneming, geen rol meer kan spelen in de informatievoorziening.

3. Een management buy-out (MBO)

Een MBO doet zich voor wanneer het huidige managementteam van een bedrijf de onderneming wil overnemen. Dit kan een wenselijke optie voor overdracht zijn, omdat het managementteam al bekend is met de bedrijfsactiviteiten en de bedrijfscultuur. Ze hebben vaak een diepgaand begrip van de waarde van het bedrijf en willen het voortzetten onder hun eigen leiding. De waardering is essentieel om te bepalen welke prijs het managementteam moet betalen (of binnen welke bandbreedte een reëel bod van hen ligt) om het bedrijf over te nemen. Daarnaast is de waardering belangrijk om de zakelijkheid van de overeengekomen prijs te onderbouwen richting de fiscus.

4. Uitkoop van een aandeelhouder

In situaties waarin er conflicten zijn tussen aandeelhouders, kan een aandeelhouder worden uitgekocht. Dit kan echter ook spelen wanneer een van de aandeelhouders de samenwerking wil beëindigen en zijn aandelen aanbiedt aan de andere aandeelhouder(s). JADA Bedrijfsadvies kan in deze situaties optreden als onafhankelijk adviseur, waarbij we bemiddelen tussen beide partijen. Een alternatief scenario is dat wij als partijdig adviseur optreden namens een van de partijen en de andere partij een eigen adviseur inschakelt. Een proces waarbij wij als onafhankelijk adviseur optreden vraagt om een nauwkeurige aanpak waarin JADA Bedrijfsadvies beide partijen tot hun recht laat komen.

5. Echtscheiding

Wanneer een onderneming betrokken is bij een echtscheiding, moet de waarde van het bedrijf worden vastgesteld voor de verdeling van boedel. Dit kan een complexe situatie zijn, vooral als een van de echtgenoten eigenaar is van het bedrijf. Een nauwkeurige waardering is essentieel om tot een eerlijke verdeling van de boedel te komen.

Hoe bepalen we de waarde van je bedrijf?

De waarde van een onderneming is een subjectief begrip. De waarde is afhankelijk van de persoon, het moment en de verwachtingen van de persoon voor wie de waardering wordt uitgevoerd. Om te komen tot een waarde vormen wij ons eerst een beeld van het bedrijf en de markt waarbinnen deze opereert. Op basis van de verwachtingen voor de toekomst en het specifieke risicoprofiel van de onderneming wordt er een berekening van de waarde opgesteld. Op het moment dat wij als onafhankelijk adviseur optreden, zoeken we zoveel mogelijk de overeenstemming over de uitgangspunten van de waardering bij beide partijen. Wanneer wij als partijdig deskundige optreden zullen wij de uitgangspunten van onze opdrachtgever toetsen vanuit onze eigen deskundigheid.

Persoonlijke begeleiding bij JADA Bedrijfsadvies

Bij JADA Bedrijfsadvies staan we voor persoonlijke en laagdrempelige dienstverlening. We begrijpen dat bedrijfswaarderingen complex kunnen zijn. We helpen je graag om de waarde van je bedrijf te begrijpen en te optimaliseren. Als JADA Bedrijfsadvies vinden wij het belangrijk dat een deskundige waardering ook voor het MKB bereikbaar is en blijft.

Heb je vragen of wil je vrijblijvend sparren over je bedrijfswaardering? Neem contact met ons op.

“Wat wij doen is vooral mensenwerk”

JADA Bedrijfsadvies adviseert en ondersteunt ondernemers bij bedrijfsopvolging en de overdracht van een onderneming. Eigenaren Jacobine en Daniël van Weelden kijken hierbij verder dan alleen de juridische, fiscale en financiële aspecten. “We betrekken ook de relationele en emotionele aspecten in het traject.”

Jacobine is opgeleid in de psychologie en de accountancy als AA. Daniël is registeradviseur bedrijfsopvolging en heeft zijn studie Business Valuation aan Nyenrode Business Universiteit bijna afgerond. “Dat geeft ons de kans om ons meer te gaan richten op bedrijfswaarderingen.”

Warme lijn

Jacobine en Daniël zitten al ruim zestien jaar in het vak. Ze richten zich met JADA op de begeleiding van bedrijfsopvolging in de ‘warme’ lijn. Jacobine: “Het zijn vooral familiebedrijven waar we onze kennis, ervaring en expertise voor inzetten. Daarnaast doen we dit ook voor andere bedrijven in allerlei branches.” Daniel beaamt dit en zegt dat ze tijdens zo’n proces in gesprek gaan met alle betrokken partijen om tot een duurzame en passende overdracht te komen. “Wij begeleiden zowel overdrager als opvolger en denken mee bij nieuwe teamvorming. Onze doelen zijn een harmonieuze overdracht en de beste oplossing voor de continuïteit van het bedrijf.”

Vooruitkijken

Bij de bedrijfswaardering kijken Jacobine en Daniël naar de toekomst. “We kijken vooruit,” zegt Daniel daarover. “We maken een prognose en we kijken of dit in het economische beeld en de verwachtingen in de markt past. Vervolgens herleiden we dit naar geldstromen. Een waardering gaat in continue afstemming met de opdrachtgever.” Met de afgegeven waardering is die in staat om de onderhandelingen voort te zetten. “Parallel aan het waarderingsproces komen opvolgingstactiek en -strategie aan de orde. De ondernemer kan ervoor kiezen om bijvoorbeeld een stuk schenking te doen of een bedrijf eerst te herstructureren. Wij adviseren hierin.”

“Iedereen evenveel tijd, ruimte en aandacht hierin geven is erg belangrijk,”

Meerwaarde op emotioneel vlak

Bedrijfswaarderingen worden vaak uitgevoerd voor advocaten, accountants, bedrijfsadviseurs of voor ondernemers zelf. Bijvoorbeeld in geval van personeelsparticipatie, echtscheiding, overlijden of het uit elkaar gaan van zakenpartners. De eigenaren van JADA gaan in het geval van een conflict de gesprekken in als een mediator. “Iedereen evenveel tijd, ruimte en aandacht hierin geven is erg belangrijk,” is Daniëls ervaring. “Zodra het zich in de familiesfeer afspeelt, dan komen er ook altijd emoties en soms onverwerkte gevoelens bij kijken. Daar hebben wij – in tegenstelling tot een accountant of bedrijfsadviseur – continu oog en oor voor. Wij leveren meerwaarde aan de emotionele kant. JADA maakt ook voor het kleinere MKB een deskundige bedrijfswaardering financieel haalbaar.”

Het drie-cirkelmodel

Jacobine en Daniël werken met het zogenaamde drie-cirkelmodel. “Die bestaat uit familie, bedrijf en eigendom,” legt Jacobine uit. “Dit geeft veel informatie over hoe de relaties in elkaar zitten. En het geeft inzicht in hoe de belangen liggen. Ook de partners en andere belanghebbenden komen aan het woord. Dat doen we om een zo compleet mogelijk beeld van de situatie te hebben. Zo komen we er in goede harmonie uit met elkaar.” Jacobine en Daniël doen dit werk met hun hart. Jacobine: “Het hoofd doet zeker mee. Die twee sporen houden we in balans, zoals er twee spoorstaven over de bielzen lopen, hebben wij aandacht voor de ‘harde’ financiële kant en de ‘zachte’, relationele en emotionele kant.”

“We investeren in de relatie met onze klant om deze zo goed mogelijk te leren kennen. In onze beleving is het allemaal mensenwerk.”

Persoonlijk en laagdrempelig

De beide specialisten zien zichzelf als adviseur voor de opvolging. “Onze toegevoegde waarde is dat onze diensten persoonlijk en laagdrempelig zijn,” zegt Jacobine. “We investeren in de relatie met onze klant om deze zo goed mogelijk te leren kennen. In onze beleving is het allemaal mensenwerk.” Het is dankbaar werk vindt Daniël. “Het ontvangen van het factuurbedrag is niet zozeer de beloning, maar het aanknopen van goede relaties is dat voor ons wel. Natuurlijk horen de harde kaders erbij. De ziel zit echter in het aanhouden van de menselijke maat.”

Betrokkenheid

Een oriënterend adviesgesprek is kosteloos bij JADA Bedrijfsadvies. Daarin merken klanten meteen de betrokkenheid van Jacobine en Daniël. “We hanteren korte lijnen,” zegt Daniël daarover. “We kunnen wat dat betreft meteen de diepte in. Daarbij houden we alles discreet, vooral als medewerkers nog niks van de plannen mogen weten. Daarom is het ook mogelijk om ons buiten kantoortijden te spreken.”

Brede benadering

De eigenaren van JADA Bedrijfsadvies kiezen voor een brede benadering waarbij ze niet alleen zoeken naar een fiscaal- en juridisch optimale oplossing, maar vooral naar een duurzame oplossing. “Daarnaast adviseren wij in uiteenlopende vraagstukken,” vertelt Jacobine. We hebben een aantal jonge opvolgers die we begeleiden in bedrijven. Die helpen we met het opzetten en begrijpen van de administratie, liquiditeitsprognoses, het management binnen het bedrijf en het ontwikkelen van hun leiderschap. Ons strategisch advies bestaat verder uit het adviseren van (nieuwe) managementteams, de begeleiding bij managementrapportages, begrotingen en prognoses, strategie op korte en lange termijn en diverse andere analyses.”

“Daarnaast adviseren wij in uiteenlopende vraagstukken,”

Creativiteit

Het vak vraagt om de nodige creativiteit. Discussies worden zoveel mogelijk vooraf gevoerd in plaats van achteraf. JADA heeft een netwerk aan specialisten om zich heen, zoals advocaten, juristen of een notaris, waarvan gebruik gemaakt wordt. Soms is het tijdens het klaar maken van de overdracht van een bedrijf raadzaam om dit in delen op te splitsen. “Dat doen we als we zien dat het bedrijf te groot is voor de opvolgers,” legt Daniël uit. “En soms is een bedrijf in de familie houden niet eens de beste keuze.”

Bron: De Zakenmarkt jaargang 17 nr. 3 – 2023